Jąkanie się to zacięcia, niepłynności powstające w mówieniu. Osoba jąkająca się nie potrafi przekazać tego co chce.  Sprawia jej to wysiłek. Stan jaki przeżywa można porównać do szamotania. Im bardziej szamocze się, tym napięcie towarzyszące mowie nasila się. Dochodzi do zwarcia narządów odpowiedzialnych za artykulację. Pojawią się dodatkowe współruchy.

Objawy jakie wiążą się z jąkaniem, zmieniają się na przestrzeni życia. U dziecka najwięcej będzie niepłynności w mowie. Ok 5% dzieci z nich przechodzi przez etap niepłynności, które mają charakter rozwojowy. Powtarzanie słów, sylab, pojedynczych głosek to jego sposób mówienia. Przyjmuje się, że wzrost objawów wskazuje na zmianę, niepłynności rozwojowej, w patologiczną. Poprzedza to uczucie napięcia jakie pojawia się u dziecka, czasem jeszcze przed rozpoczęciem mówienia.

Dziecko zaczyna wtedy myśleć o tym jak mówi i co mówi. W tym etapie ważne są reakcje, osób bliskich z otoczenia. Nadmierna koncentracja rodziców na mowie dziecka, poprawianie go, dawanie komunikatów: „zwolnij”, „mów spokojniej”, „powiedz to jeszcze raz” przynosi odwrotny skutek. Choć dziecko chce mówić, tak jak chcą jego bliscy, nie potrafi. Napięcia nasila się. Wyzwalają się emocje, Pojawienie się lęku przed mówieniem, pociąga za sobą reakcje ucieczkowe. Z badań nad rozwijaniem się jąkania u dzieci, wynika że jednym z najtrudniejszych dla nich momentów jest pójście do szkoły. Znajdują się w nowej sytuacji. Nauczyciele stawiają im wymagania, są oceniani, czują się oceniani. Funkcjonują w grupie rówieśników. Dokonują porównania siebie na ich tle. Wspólne zabawy, komunikaty jakie wtedy do nich płyną, przekładają się na to jak siebie postrzegają.

Jąkanie jest zaburzeniem komunikacji i relacji międzyludzkich. W okresie dorastania, kiedy dużą rolę odgrywa grupa rówieśnicza, staje się coraz bardziej uciążliwe. Nastolatek nie jest w stanie zaprezentować siebie, tak jak chce. Może czuć się samotny. Młody dorosły, który wchodzi w samodzielne życie, napotyka na nowe problemy. Wybranie swojej drogi życiowej, kierunku studiów, pracy. Czy będzie wymagać mówienia? Osoby dorosły potrafią wypracować strategie radzenia ze swoją przypadłością. Są na tyle skuteczne, że ich otoczenie nawet nie wie, że jąkają się. Badania pokazują, że mimo to, dorośli mogą odczuwać ciągle silny lęk związany z mówieniem. Oni walczą o swoją płynność, a to ich wiele kosztuje. Boją się, że jąkanie niespodziewanie powróci. Boją się konsekwencji jakie przyniesienie w relacjach z bliskim, w pracy.

Osoby starsze, po 50 roku życia nabierają dystansu. Zmienia się ich sposób spostrzegania jąkania. W klasyfikacji problemów osobistych jąkanie spada z podium. Wiele z tych osób normalnie komunikuje się, niepłynności pojawiają się u nich sporadycznie. Gdy jednak w rozmowie pojawia się temat jąkania, okazuje się, że są jeszcze u nich sprawy, nie rozwiązane, wywołujące uczucie żalu i smutku.

Rozpocznij leczenie jąkania ze specjalistami z MindMed

Podziel się